Pod koniec lipca Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, dr inż. Jacek Oko, podpisał certyfikat dla Systemu Monitorowania Jakości Internetu (SMJI). To efekt projektu „Dostęp do bieżącej informacji o jakości usług nr POPC.02.01.00-00-0136/21”, którego celem było stworzenie i wdrożenie e-usługi umożliwiającej automatyczne sprawdzanie parametrów usług internetowych. Dzięki systemowi użytkownicy końcowi mogą porównać faktyczne wyniki pomiarów z wartościami deklarowanymi przez operatorów telekomunikacyjnych.
Jak działa System Monitorowania Jakości Internetu?
Certyfikowany System Monitorowania Jakości Internetu jest już dostępny bezpłatnie dla użytkowników stacjonarnych usług dostępu do sieci na terenie całej Polski za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych UKE. System obejmuje dedykowane urządzenie pomiarowe oraz próbniki sieciowe instalowane w węzłach operatorskich, które analizują parametry działania sieci i stanowią uzupełnienie dla próbników konsumenckich.
Co mierzy próbnik konsumencki?
Próbnik konsumencki mierzy zarówno parametry ilościowe – takie jak prędkość łącza, opóźnienie czy zmienność opóźnienia – jak i parametry jakościowe określone przez klasy QoS. Urządzenia te są bezpłatnie użyczane przez UKE. Aby z nich skorzystać, użytkownicy muszą złożyć wniosek o udostępnienie próbnika konsumenckiego, który umożliwi wykonanie pomiarów jakości usługi internetowej.
Niezależna ocena systemu: RATEART i Politechnika Łódzka
Wcześniej UKE zlecił niezależną, szczegółową ocenę systemu firmie RATEART oraz Politechnice Łódzkiej – była to konieczność w procesie uzyskania certyfikatu. Partnerzy przeprowadzili serię testów porównawczych na działającej infrastrukturze sieciowej Politechniki Łódzkiej. Badania zestawiły system SamKnows, pracujący w architekturze klient–serwer, z referencyjnym układem pomiarowym opartym na analizatorach kanadyjskiej firmy EXFO – modelach FTB-88260 i FTB-8880.
Testy jakości internetu w praktyce – krok po kroku
Testy podzielono na kilka etapów. Najpierw sprawdzono, czy infrastruktura sieciowa jest w stanie powtarzalnie przenosić ruch. Kolejnym krokiem była weryfikacja zdolności łącza do pracy przy maksymalnych przepływnościach. Dopiero wtedy przystąpiono do docelowej analizy porównawczej, którą wykonano zgodnie z zaleceniem ITU-T Y.156sam – standardem współtworzonym właśnie przez firmę EXFO.
Rola RATEART w badaniach jakości łącza
Zadaniem firmy RATEART było dostarczenie urządzeń pomiarowych oraz nadzorowanie całego procesu testowego. Na podstawie zebranych danych Politechnika Łódzka przygotowała szczegółową analizę porównawczą dla zdefiniowanych wcześniej parametrów jakościowych.
Jak podkreśla Dariusz Matyjewicz, prezes RATEART, największym wyzwaniem było stworzenie odpowiedniego środowiska testowego, które uwzględniało rzeczywiste warunki pracy łącza Ethernet, jak również dobranie odpowiedniego modelu analizy dwóch odmiennych metod pomiarowych punkt-punkt kontra klient-serwer. Był to również najciekawszy element całego procesu.
Certyfikacja SMJI – gwarancja wiarygodnych wyników
Proces analizy porównawczej trwał kilka miesięcy i wymagał wyjątkowo starannego przygotowania środowiska testowego oraz opracowania szczegółowych procedur porównawczych, poprzedzonych dogłębną analizą gromadzonych danych. W prace zaangażowanych było kilku pracowników naukowych oraz technicznych, którzy czuwali nad rzetelnością całego procesu.
– Certyfikacja jest elementem niezbędnym do potwierdzenia wartości metrologicznej badanego systemu. Potwierdza ona prawdziwość oraz dokładność uzyskiwanych wyników pomiarów, dzięki czemu możemy im zaufać jako odbiorcy usług, np. Internetu – podkreśla Dariusz Matyjewicz.
Zaznacza on również, że certyfikacji dokonał Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Udział firmy RATEART w projekcie realizowanym przez Politechnikę Łódzką, przy wsparciu pracowników urzędu, koncentrował się na koordynacji działań związanych z wyznaczaniem wartości referencyjnych, które stanowiły podstawę do dalszych analiz porównawczych.