W lipcu najpierw Sejm, a potem Senat przyjęły ustawę Prawo komunikacji elektronicznej (PKE), które ma zastąpić obowiązujące jeszcze Prawo telekomunikacyjne. 9 sierpnia ustawa została podpisana przez Prezydenta Andrzeja Dudę.
Prawo komunikacji elektronicznej implementuje do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady z grudnia 2018 r. ustanawiającą Europejski kodeks łączności elektronicznej (EKŁE), zawierający pakiet przepisów kompleksowo regulujących sektor łączności elektronicznej, określających w szczególności prawa i obowiązki zarówno organów regulacyjnych, przedsiębiorców, jak i konsumentów. PKE jest nazywane często nową konstytucją dla rynku telekomunikacyjnego.
Warto tu zaznaczyć, że ustawa została uchwalona ze znacznym opóźnieniem, bo państwa członkowskie UE były zobowiązane zaimplementować postanowienia EKŁE do grudnia 2020 r.
Dlatego też Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w marcu tego roku nałożył na Polskę ryczałtową karę w wysokości 4 mln euro oraz okresową karę pieniężną w wysokości 50 tys. euro za każdy dzień dalszego niewdrożenia EKŁE. Było to jednym z bodźców, dzięki któremu prace nad uchwalaną latami ustawą w ostatnim okresie nabrały szybszego tempa.
Kolejne wyzwania dla rynku telekomunikacyjnego
Zakres zmian jakie niesie za sobą ustawa jest szeroki i będzie stanowił wyzwanie dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
Na wdrożenie ich nie będzie dużo czasu, bo większość przepisów PKE wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Dodać trzeba, że zwiększa się też liczba podmiotów, które będą podlegać regulacjom. Nowa ustawa obejmie bowiem wszystkich przedsiębiorców komunikacji elektronicznej, a więc nie tylko operatorów, ale i np. dostawców poczty elektronicznej, komunikatorów internetowych czy narzędzi umożliwiających prowadzenie spotkań online.
Ministerstwo Cyfryzacji, które procedowało ustawę podkreśla, że wprowadza ona regulacje, które mają poprawić sytuację konsumentów w relacjach z firmami telekomunikacyjnymi - dzięki tym zmianom rynek telekomunikacyjny stanie się bardziej przejrzysty i bezpieczniejszy dla użytkowników.
PKE zobowiązuje operatorów m.in. do tego, aby dostarczali konsumentom prostych i jasnych informacji o warunkach umowy, zanim ją podpiszą w formie zwięzłego podsumowania warunków umowy. Wszystko po to, aby klient operatora mógł świadomie zdecydować, która oferta jest dla niego najlepsza.
Ustawa wprowadza obowiązek publikowania przez operatorów na swoich stronach internetowych w sposób jasny, zrozumiały i umożliwiający odczyt maszynowy - w formie dostępnej dla użytkowników z niepełnosprawnościami, aktualnych informacji dotyczących m.in. oferowanych usług, ich głównych cech oraz ceny, zakresu usług posprzedażowych oraz standardowych warunków umowy.
Zamysłem ustawodawcy jest bowiem, aby dzięki nowym przepisom konsumenci mogli łatwo porównywać różne oferty dostawców usług telekomunikacyjnych. To rozwiązanie pomoże klientom znaleźć najkorzystniejsze propozycje na rynku.
Jakie inne zmiany dla dostawców
Przepisy ograniczają też możliwości dokonania jednostronnej zmiany warunków umowy o świadczenie usług komunikacji elektronicznej przez operatorów.
Operatorzy będą mieli też obowiązek uzyskania uprzedniej zgody abonenta na uruchomienie usługi fakultatywnego obciążania rachunku.
Częstotliwości dla systemów szerokopasmowych będzie można rezerwować na nie mniej niż 15 i nie dłużej niż 20 lat, co zapewni stabilność dla posiadaczy praw. Rezerwacje będzie można również przedłużać o maksymalnie 5 lat, ale łączny czas nie może przekroczyć 20 lat.
To tylko niektóre z szeregu nowych przepisów, które będą musieli wdrożyć operatorzy. Środowisko telekomunikacyjne nie do końca jest usatysfakcjonowane ostatecznym kształtem ustawy. Po koniec lipca, izby gospodarcze i związki reprezentujące środowisko telekomunikacyjne przedstawiły stanowisko dotyczące przyjęcia PKE. W ich opinii przyjęta ustawa mija się z obecnymi realiami rynkowymi i bez uzasadnionego powodu wychodzi poza zakres wdrażanej dyrektywy EKŁE. Dodatkowo środowisko zostało zaskoczone skróceniem do 3 miesięcy okresu vacatio legis.
W opinii izb, na wdrożenie tak rozległych zmian czas jest nieracjonalnie krótki, a przedsiębiorcy nie powinni ponosić kosztów opóźnień legislacyjnych i wcześniejszych zaniechań.
W razie niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków wynikających z PKE, Prezes UKE będzie mógł nałożyć na przedsiębiorcę komunikacji elektronicznej karę pieniężną w wysokości aż do 3 proc. przychodu osiągniętego przez niego w poprzednim roku kalendarzowym.
Ta sama ustawa wprowadza też regulacje dotyczące m.in. nowych numerów infolinii mającej na celu wsparcie obywateli w sytuacjach kryzysowych numer 116111 będzie stanowił numer telefonu zaufania dla dzieci, numer 116123 to numer telefonu wsparcia emocjonalnego.
Nowe przepisy umożliwią też stosowanie wspólnych ładowarek do telefonów komórkowych i innych podobnych urządzeń, co ma ułatwić interoperacyjność między urządzeniami, zapobiegać fragmentaryzacji rozwiązań technologicznych w tym zakresie, a przez to zapewniać oszczędność dla konsumentów i ograniczyć ilości odpadów elektronicznych, a tym samym przyczyniać się do poprawy stanu środowiska naturalnego.
