Wzorcowanie, zwane także kalibracją, to niezbędny proces weryfikacji dokładności przyrządów pomiarowych. Jest to kluczowe nie tylko dla zapewnienia precyzji wyników, ale także dla spełnienia wymadań regulacyjnych w wielu branżach.
Według słownika języka polskiego słowo wzorcować oznacza opracowywać modele jakiś produktów przemysłowych. W nomenklaturze stosowanej przez laboratoria wzorcujące, która dostosowana jest do międzynarodowego nazewnictwa pod nazwą wzorcowanie rozumiemy usługę weryfikacji dokładności przyrządów pomiarowych.
Czym jest wzorcowanie?
Wzorcowanie, znane również kalibracją, to proces ustalania relacji między wartościami wskazywanymi przez przyrząd pomiarowy a wartościami wzorcowymi. W procesie wzorcowania, poza sprawdzeniem dokładności pomiarów, kluczowe jest zachowanie spójności pomiarowej oraz ustalenie niepewności wzorcowania.
Dlaczego powinno się wzorcować sprzęt?
Świadectwo wzorcowania jest kluczowym dokumentem z kilku powodów- potwierdza, że przyrząd pomiarowy działa zgodnie z określonymi normami i dostarcza dokładnych wyników. Dzięki temu można mieć pewność, że pomiary są wiarygodne.
W wielu branżach, takich jak przemysł, medycyna czy telekomunikacja, istnieją ścisłe regulacje dotyczące dokładności pomiarów. Świadectwo wzorcowania jest dowodem na to, że przyrząd spełnia te wymagania.
Brak aktualnego świadectwa wzorcowania może prowadzić do zakwestionowania wyników pomiarów przez audytorów lub inspektorów, co może skutkować koniecznością powtórzenia pomiarów i dodatkowymi kosztami.
Świadectwo wzorcowania zapewnia, że wyniki pomiarów są spójne z wynikami uzyskanymi przy użyciu innych przyrządów pomiarowych, co jest istotne dla utrzymania wysokiej jakości procesów i produktów.
Codzienne życie dostarcza nam wielu przykładów, dlaczego kalibracja jest ważna.
Jednym z nich jest zakup owoców w sklepie. Jako kupujący chcemy mieć pewność, że dostaniemy dokładnie tyle produktu, za ile zapłaciliśmy. Gdyby po sprawdzeniu wagi w domu okazało się, że produktu jest za mało, poczulibyśmy się oszukani. Z kolei sprzedawca chce, aby odmierzona ilość produktu była prawidłowa – jeśli klient dostanie więcej produktu niż zapłacił, przyniesie to stratę dla przedsiębiorcy.
Kiedy tankujemy samochód, chcemy mieć pewność, że ilość paliwa, którą płacimy, jest dokładnie taka, jaką otrzymujemy. Kalibracja dystrybutorów paliwa zapewnia, że pomiar jest dokładny, co chroni zarówno konsumentów, jak i stacje benzynowe przed oszustwami.
Radary używane przez policję do pomiaru prędkości pojazdów muszą być kalibrowane, aby zapewnić, że pomiary są dokładne i sprawiedliwe. Dzięki temu można uniknąć niesłusznych mandatów.
Jak często kalibrować urządzenia pomiarowe?
Nie ma jednej powszechnie stosowanej najlepszej praktyki wyznaczania i dostosowywania czasookresów pomiędzy kolejnymi wzorcowaniami.
Należy uwzględnić ryzyko związane z wzorcowaniem w określonych odstępach czasu, wymagania prawne oraz oczekiwania inwestorów.
Ważne jest uwzględnienie warunków środowiskowych, w jakich pracuje urządzenie, intensywności jego użytkowania oraz zaleceń producenta. Zaleca się przeprowadzenie kalibracji każdorazowo po naprawie lub adiustacji sprzętu, aby potwierdzić jego sprawność po serwisie.
